Mountainbike-velgen: welk materiaal kies je?
Zoals bij zoveel onderdelen is ook bij velgen de vraag of je aluminium of carbon kiest een kwestie van budget.
Carbon velgen zijn duurder, maar ook stijver en lichter bij dezelfde stijfheid. Aangezien vezelcomposieten niet plastisch vervormen zoals metalen, zijn carbonvelgen gemakkelijker te bewerken bij het bouwen van wielen en bereiken ze gemakkelijker concentriciteit.
Velgen van aluminium zijn goedkoper en voldoende licht en stijf voor veel toepassingen. Bovendien hebben aluminium velgen betere noodloopeigenschappen, omdat zij eerder buigen dan barsten of breken wanneer ze hard worden geraakt.
Het toepassingsgebied - welke MTB-velgen heb je nodig?
Het toepassingsgebied bepaalt hoe licht een velg mag zijn of hoe stabiel hij moet zijn. Terwijl bij een XC-velg vooral aandacht wordt besteed aan gewichtsbesparing, is een enduro- of zelfs downhill-velg bijvoorbeeld ontworpen om breder en robuuster te zijn. Omdat de getallen in het specificatieblad niet algemeen geldend zijn, moet je letten op de aanbevelingen van de fabrikant, die meestal ook het toepassingsgebied vermelden.
Het doel bij het kiezen van de juiste velg is het vinden van een compromis het voldoen aan de belastingseisen van het toepassingsgebied, het gewicht van de rijder en de individuele rijstijl.
De velgbreedte
De laatste jaren is er een trend naar bredere velgen, omdat ze bredere banden beter ondersteunen. De relevante afmeting is de velgbreedte, dat wil zeggen de breedte van het velgbed van hoorn tot hoorn.
De gebruikelijke breedte voor cross-country is 20 tot 25 mm, voor all-mountain, trail, enduro en downhill 25 tot 35 mm. Velgen met een velgbreedte breder dan 35 mm worden gebruikt op plus-bikes en fatbikes, dat wil zeggen mountainbikes met bijzonder brede banden.
Klassiek hebben velgen een haak op de velgrand, om te voorkomen dat de banden loskomen. Tegenwoordig worden echter hoogwaardige velgen en banden met voldoende precisie vervaardigd om het zonder deze haak te kunnen stellen. Dit worden hookless-velgen genoemd. De binnenbreedte van hookless-velgen moet iets anders worden beoordeeld, omdat de band zich gemiddeld iets gunstiger kan vormen.
Velgen met een diameter van 26, 27,5 of 29 inch - daar gaat het om
Terwijl de gebruikelijke aanduidingen 29, 27,5 en 26 inch bij benadering de buitendiameter van de band aangeven, kies je de bijpassende velg op basis van de internationaal gestandaardiseerde afmeting (ISO) van de zitting van de band in de velg (B.S.D. - Bead Seat Diameter). De momenteel belangrijkste afmetingen (en bijpassende banden) zijn:
- 622 mm (MTB velg 29 inch)
- 584 mm (27,5 inch of 650B)
- 559 mm (26 inch MTB velg)
De gestandaardiseerde maten voor binnenbreedte en diameter zijn vaak te vinden als gecombineerde specificatie onder ETRTO (European Tyre and Rim Technical Organisation) of ISO. Een 30 mm brede velg voor 29-inch-banden krijgt bijvoorbeeld de specificatie 30-622 of 622x30.
Daarnaast wordt de ERD vermeld. De afkorting staat voor "Effective Rim Diameter" en geeft de diameter aan ter hoogte van de spaaknippels. Deze maat is belangrijk voor het berekenen van de juiste spaaklengte.
Het aantal gaten
Het aantal spaakgaten in de velg moet overeenkomen met het aantal spaakgaten in de naaf, het gat voor het ventiel niet meegerekend.
Het gebruikelijke aantal gaten is 32 of 28, of minder voor lichte velgen. Hoe meer spaken je gebruikt, hoe sterker en duurzamer het wiel zal zijn, maar het zal natuurlijk ook zwaarder zijn.
Tubeless-gebruik op MTB-velgen
De meeste hoogwaardige velgen zijn tegenwoordig ontworpen voor tubeless-gebruik, dat wil zeggen rijden zonder binnenband. Meestal staat dat in de productbeschrijving ("tubeless ready" of iets dergelijks). Daartoe is het velgbed zo gevormd, dat het preciezer en veiliger op de band aansluit en beide samen een luchtkamer kunnen vormen. In de regel moet hiervoor een luchtdicht velglint worden vastgelijmd, maar er zijn ook varianten zonder lijm verkrijgbaar.
Mountainbike-velgen voor tubular-banden
Tubular-banden zijn op zichzelf staande, luchtdichte banden. Ze vereisen speciale velgen waarop de band wordt gelijmd. In doorsnede hebben tubular-band-velgen geen velgranden, maar alleen een vlak velgbed. Bij MTB's zijn tubular-banden echter eerder uitzondering dan regel.
Schijfvelg of klassiek voor velgremmen?
Schijfremmen zijn al lang standaard op MTB's, dus de meeste velgen zijn tegenwoordig schijfspecifiek en niet geschikt voor gebruik met velgremmen. Voor oudere mountainbikes of alledaagse fietsen met velgremmen (V-brake, cantilever of Magura HS 33/11) zijn velgen met een remflank nodig, daarop moet je absoluut letten.
Wat heb je nog meer nodig voor je custom wielset?
Als je jouw MTB-velgen hebt gevonden, heb je natuurlijk ook naven, spaken en nippels nodig om een wielset te maken.
Als je de wielen zelf wilt bouwen, kijk dan eens naar onze selectie truing stands, nippelklemmen en ander handig gereedschap!